Theo thống kê, có tới 45% VDCĐ do di truyền. cha mẹ bị VDCĐ thì 80% con cũng bị VDCĐ. ngoại giả, nhân tố khí hậu , môi trường làm da bị mất nước và sừng hóa; tiếp xúc với hóa chất tẩy rửa, kem mỹ phẩm... làm thương tổn đến tế bào da; thiếu dinh dưỡng hay rối loạn hấp thụ các vitamin A, C, D, E mà gây nên VDCĐ.
VDCĐ tuy không hiểm đến sức khỏe nhưng làm cho người bệnh gặp nhiều phiền phức trong sinh hoạt hàng ngày và thiếu tự tín trong giao du. VDCĐ không dễ điều trị dứt điểm nhất khi phải dùng những thuốc corticoid gây nhiều tác dụng không mong muốn cho người bệnh. Thuốc có cỗi nguồn thảo dược thiên nhiên lại có những ưu điểm và hiệu quả cao trong điều trị bệnh VDCĐ.
Người bệnh VDCĐ thường có triệu chứng: da khô ráp dày sừng, bong vẩy, hay sưng tấy, có khi nổi mụn và tấy đỏ, da khô bị nứt nẻ bong vẩy từng lớp có khi chảy máu, đau nhức, nhất là khi có nhiễm khuẩn thành những mụn nước dưới da ngứa và lan rộng. tổn thương ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể nhưng rõ rệt nhất là ở vùng lòng bàn tay, lòng bàn chân, ngón thủ túc và các nếp gấp lớn, cẳng bộ hạ, bắp đùi, mông, bẹn, bụng, trên mặt,...
Kinh giới là vị thuốc trong bài “Kinh phòng bại độc tán” trị viêm da cơ địa.
Các bài thuốc hay dùng trị VDCĐ:
Bài 1 - Tiêu phong tán: đương quy 10g, phòng phong 8g, tri mẫu 8g, thuyền thoái 6g, khổ sâm 10g, kinh giới 10g, ngưu bàng tử 8g, thương truật 12g, thạch cao 8g, sinh địa 12g, cam thảo 4g. Có thể thêm kim ngân hoa 12g, bồ công anh 12g, sài đất 12g, rau má 12g, thổ phục linh 12g... Tác dụng: thanh nhiệt trừ thấp. Trị phát ban ngứa, Eczema, đám mẩn trên da sắc đỏ hay khắp người có ban ngứa, có khi chảy nước.
Bài 2 - Kinh phòng bại độc tán: khương hoạt 8g, bắc sài hồ 8g, chỉ xác 8g, kinh giới 8g, cát cánh 6g, độc hoạt 8g, phục linh 12g, phòng phong 8g, xuyên khung 8g, cam thảo 4g. Gia hoàng liên 8g, hoàng cầm 8g, bồ công anh 12g, liên kiều 8g, ngân hoa 12g, khổ sâm 10g, thuyền thoái 4g, bạch tiên bì 8g... Sắc uống. Bài thuốc có tác dụng tán phong trừ thấp, thanh nhiệt giải độc. Trị mề đay, VDCĐ, eczema, viêm da nhiễm khuẩn...
Bài 3 - Thanh dinh thang: đảng sâm12g, mạch đông 12g, hoàng liên 8g, liên kiều 10g, trúc diệp 8g, đan sâm 10g, ngân hoa 12g. Gia thêm phù bình 12g, đơn tướng quân 12g, sài đất 12g, rau má 12g, thương nhĩ tử 12g, tang bạch bì 12g... Sắc uống. Tác dụng: thanh dinh trừ thấp nhiệt, dưỡng âm dưỡng huyết. Trị viêm da, ban dị ứng...
Bài 4 - Tiêu độc thang: bồ công anh 16g, sài đất 16g, kim ngân dây 12g, thương nhĩ tử 12g, cam thảo dây 12g. Sắc uống. Trị chốc lở , mụn nhọt...
Bài 5 - Ráy dại hồng đơn cao: củ ráy dại 50g, hồng đơn 30g, dầu trẩu 250ml. Củ ráy dại rửa sạch thái mỏng cho vào dầu trẩu đun sôi kỹ, khi củ ráy cháy đen bã nổi lên, vớt bỏ bã, cho hồng đơn đã được rang khô vào quấy đều, đấu đun nhỏ lửa tới khi thành chất lỏng thật mượt (hoặc thả ít cao đó vào nước nguội sờ không dính tay) là được. Cao đang nóng phun nước vào (vừa phun vừa quấy) để khử chất độc trong cao. Mỗi ngày rửa và bôi thuốc vào da thương tổn 1 lần.
Bài 6 - Cao nghệ vàng ráy dại: củ nghệ vàng 40g, củ ráy dại 40g, sáp ong 80g, dầu vừng 160g. Nghệ, ráy rửa sạch, thái mỏng cho vào dầu vừng đun cháy đen, bã nổi lên vớt bỏ rồi cho sáp ong vào đun quấy cô cho đặc sệt như cao. Hàng ngày rửa sạch rồi bôi cao ngày 1 lần.
chú ý: Bệnh VDCĐ liên tưởng tới dị ứng nên bệnh nhân chú ý kiêng xúc tiếp với các hóa chất gây dị ứng, mỹ phẩm, lông thú; hay các thực phẩm dễ gây dị ứng như tôm cua, mực, nhộng tằm, da gà. Vệ sinh và chú ý giữ ẩm cho da. Hàng ngày nên uống đủ nước, ăn uống đủ dinh dưỡng, không để thiếu các chất nhất là vitamin.
TS.BSCK2. Trần Lập Công
