VnExpress phỏng vấn Đại tá Hà Thế Tấn - Viện phó Y học đề phòng quân đội, thành viên Tiểu ban kỹ thuật phòng chống Covid-19 của Cục Quân y, Bộ Quốc phòng.
- Việt Nam đang vận dụng kịch bản nào để đối phó Covid-19, thưa ông?
- 5 cấp độ dịch gồm: một là có bệnh thâm nhập; hai là dịch bệnh lây nhiễm thứ phát trong nước; ba là dịch bệnh lây lan trên 20 người; bốn là dịch lây lan từ 1.000 đến 3.000 người; năm là dịch lan rộng từ 3.000 đến 30.000 người mắc.
Chúng ta đang ở cấp độ ba, dịch lây lan trên 20 người. Các cấp độ khác nhau, số người mắc cao hơn, biện pháp ứng phó sẽ mạnh mẽ hơn. Chính phủ, ban chỉ đạo nhà nước, quân đội đều đã xây dựng, diễn tập, chuẩn bị tuốt tuột cho các tình huống này, với ý thức luôn chủ động, không chủ quan.
Tôi cho rằng Việt Nam chưa vào tuổi lây lan mạnh trong cộng đồng. Các , có lây lan nhưng duyệt y xúc tiếp gần. Đặc điểm tuổi này là nguồn lây nhiễm chính yếu từ nước ngoài. 57 ca dương tính phần lớn nguồn xâm nhập từ châu Âu và Mỹ. Nếu dịch bệnh ở châu Âu và khu vực khác diễn tiến xấu, người Việt ở nước ngoài có thể ồ ạt về nước. Nhóm này về nước với số lượng đông là nguy cơ rất lớn. Chính phủ nên duy trì các biện pháp lập tức cách ly 14 ngày như đã vận dụng với công dân Việt Nam về từ Trung Quốc, Hàn Quốc.
Hiện chưa thể dự đoán về đỉnh dịch ở Việt Nam được bởi số ca bệnh đang ít và diễn biến phức tạp. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của tôi, khó xảy ra tình trạng 1.000 ca nhiễm ở Việt Nam.
|
|
Đại tá Hà Thế Tấn, Viện phó y khoa dự phòng quân đội. Ảnh: Ngọc Thành. |
- Đâu là cơ sở để ông nhận định như trên ?
- Việt Nam chưa có cơ sở vật chất, hệ thống máy móc, trang thiết bị như các nước phát triển. Nhưng hệ thống y tế phòng ngừa được xây dựng từ trung ương về tới tuyến xã với hệ thống máy móc tương đối hiện đại, cùng nguồn nhân lực chất lượng. Khi có dịch, chúng ta kích hoạt hệ thống y tế phòng ngừa phát huy hiệu quả. thực tại đã chứng minh điều này.
Nếu tuyến dưới chưa đủ năng lực, lập tức nhận được hỗ trợ từ tuyến trên. Như ở Vĩnh Phúc, gồm nhiều chuyên gia về hỗ trợ cho trọng điểm kiểm soát bệnh tật (CDC) Vĩnh Phúc và trung tâm y tế huyện Bình Xuyên. Gần đây một đoàn công tác của Bộ Y tế cũng đã vào . Từ kinh nghiệm Vĩnh Phúc, chúng ta có thể phát hiện sớm, khoanh vùng, cách ly để dập dịch tại chỗ.
song song, Bộ Y tế đã xây dựng trung tâm điều trị trực tuyến, để các chuyên gia đầu ngành có thể bàn thảo ngay với bác sĩ tuyến dưới.
Với việc kiểm soát như Việt Nam hiện nay, dịch sẽ khó bùng phát giống Hàn Quốc, Trung Quốc hay Italy. Nếu có cũng sẽ co cụm ở một số địa phương nên việc hỗ trợ từ Trung ương là hoàn toàn khả thi. đương nhiên đây là nhận định cá nhân. Chúng ta không hoang mang và không chủ quan, vẫn phải phòng ngừa các cảnh huống xấu có thể xảy ra.
- Phương pháp cách ly Việt Nam đang áp dụng đòi hỏi nguồn nhân lực và vật lực rất lớn, ông nghĩ sao?
- Việc cách ly một tuyến phố hay một xã, thậm chí là khu vực lớn hơn, đương nhiên tốn kém nhưng tổn thất sẽ thấp hơn so với để lây lan dịch bệnh. Chính phủ bảo đảm nhu yếu phẩm cho người dân trong khu vực cách ly. Và theo tôi, hoài sinh hoạt cho 10.000 người như ở Sơn Lôi chắc chắn rẻ hơn rất nhiều so với điều trị 1.000 người mắc bệnh. Điều quan trọng là không làm xáo trộn đời sống, tâm lý của người dân. Việt Nam cần bền chí phương pháp này cho đến khi hoàn toàn dập được dịch.
Hồi chống dịch SARS (năm 2003), Việt Nam chưa khoanh vùng cách ly cộng đồng, chỉ cách ly bệnh viện Việt Pháp. Bây giờ chúng ta đã thực hành cách ly tập kết và cách ly cộng đồng. Biện pháp này đang phát huy tác dụng khi chưa có ca lây nào cho nhân viên y tế.
Khoảng 34.000 công dân trong các trung tâm cách ly tụ hội và sắp tới có thể tăng lên. Cách ly tại nhà chỉ áp dụng cho nhóm có nguy cơ thấp. Cách ly cộng đồng như ở hay cần thiết trước tiên vì sức khoẻ những người trong khu vực này. Đây cũng là trách nhiệm của họ với cộng đồng.
Người dân nên khai báo trung thực và không nên trốn tránh cách ly, hãy coi đó là quãng thời gian để sống chậm. Cũng chẳng thể trốn được khi cộng đồng đã nâng cao cảnh giác trước dịch bệnh. Chưa kể bị phát giác còn ảnh hưởng đến danh dự cá nhân chủ nghĩa, làm liên luỵ gia đình, bị từng lớp lên án và có thể phải chịu trách nhiệm trước luật pháp nếu làm lây lan dịch bệnh.
Dịch bệnh có ba mắt xích là nguồn lây truyền, nguyên tố trung gian lây nhiễm và khối cảm thụ (những người chưa bị lây nhiễm). Chúng ta phải ứng dụng các biện pháp song song với cả ba khâu, nhưng với Covid-19, cần ưu tiên tiến công mạnh mẽ vào nguồn truyền nhiễm. tức thị việc phát hiện sớm, khoanh vùng, cách ly cực kỳ quan yếu. Tôi cho rằng đây là một trong những điều cốt lõi trong phương pháp đối phó dịch bệnh của Việt Nam.
- Các chiến lược đối phó với dịch bệnh ở Trung Quốc, Hàn Quốc để lại bài học gì cho Việt Nam?
- Mỗi nước có quan điểm chống dịch riêng tuỳ vào văn hoá, thể chế chính trị, luật pháp và năng lực. Hàn Quốc tập trung vào xét nghiệm quy mô lớn, phát hiện sớm người nhiễm bệnh. Trung Quốc vận dụng cách ly hội tụ, khoanh vùng dập dịch. Dù Trung Quốc ban sơ đã bỏ lỡ giai đoạn vàng, nhưng giờ họ đã khống chế được dịch.
Việt Nam sớm nhìn ra bài học đó, nên đã áp dụng nhiều biện pháp mạnh mẽ ngay từ đầu. Nếu muốn dịch nhanh chấm dứt thì chỉ có cấm cửa biên giới, nhưng chúng ta chưa làm việc đó và chưa cấp thiết phải làm vì đang kiểm soát tốt tình hình. Đây là lúc chúng ta phải quản lý thật tốt nhóm người nhập cảnh.
Trung Quốc cách ly, điều trị hội tụ hàng nghìn người trong khu vực nhỏ như hội trường, nhà thi đấu nên sức ép cục bộ rất lớn, lây nhiễm chéo là khó tránh khỏi. Việt Nam rút kinh nghiệm, phân tuyến điều trị ngay ở bệnh viện huyện, hạn chế vận tải bệnh nhân lên tuyến trên, giảm mật độ cách ly, giảm nguy cơ lây nhiễm chéo, giảm quá tải cho nhân viên y tế.
- Ông dự đoán gì về thời khắc chấm dứt dịch bệnh?
- Lúc này, để dự đoán khi nào hết dịch rất khó. Với các giải pháp mạnh mẽ của Chính phủ cùng sự vào cuộc của cả thảy các ngành, đặc biệt ngành y tế, cùng với nhân tố thuận lợi khi mùa hè đến, nhiệt độ cao lên thì có thể sớm khống chế hoàn toàn Covid-19.
Về ý kiến "miễn dịch cộng đồng", để virus lây lan cho số đông nhằm tăng sức đề kháng toàn dân, tôi xin khẳng định WHO không khuyến cáo và Việt Nam cũng không bao giờ vận dụng cách này. Trong lịch sử chống dịch lây truyền trên thế giới, chưa có nước nào áp dụng biện pháp trên, nhất là với đại dịch. Muốn tạo miễn dịch cộng đồng thì phải tiêm vaccine chứ không phải bằng cách để dịch tự lây lan.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét